Je eigen lichaam inzetten als hulpbron voor coregulatie
13 mei 2021 2021-07-07 9:32Je eigen lichaam inzetten als hulpbron voor coregulatie
Je eigen lichaam inzetten als hulpbron voor coregulatie bij jouw patiënt/cliënt
Voor wie?
Als therapeut/begeleider heb je al enige ervaring met de tool lichaamsbewustzijn. Je wilt graag begeleid worden in het leren en ervaren hoe jij jouw lichaam kunt inzetten voor het reguleren van je eigen arousal.
Zodat je ook je lichaam als ondersteunende hulpbron voor regulatie kunt inzetten voor jouw patiënt/cliënt.
De Polyvagale Theorie
Als professionals zijn we vaak ons vak gaan doen om mensen te helpen met hun herstel. Het sociale contact en de relatie vinden we belangrijk. We zetten ons in om afgestemd op de patiënt de juiste behandeling te bieden. Patiënten en therapeuten benoemen het ervaren van je op je gemak voelen(veiligheid) als een van de belangrijkste voorwaarde voor een goede uitkomst van de behandeling. De Polyvagale Theorie, die is ontwikkeld door Stephen Porges biedt een stevige kapstok om te werken aan het ervaren van veiligheid tijdens je behandeling.
Er is een krachtenveld in onszelf gaande tussen het verlangen ons te verbinden met andere mensen en aan de andere kant zijn wij ook (onbewust) op onze hoede voor iets wat ons bedreigt. Belangrijk is het dan om ook oog te hebben voor het ervaren van onveiligheid. Zowel bij de patiënt/cliënt als bij de therapeut. Onveiligheid zich uitend in ongemak kunnen we in het moment ervaren, er is een actuele dreiging. Echter in een veilige situatie kunnen we ook onveiligheid ervaren door iets wat getriggerd wordt vanuit oude herinneringen.
Deze triggers komen van buitenaf, van binnenuit(bv pijn) of vanuit de interactie met andere mensen. Ons autonome zenuwstelsel is onze persoonlijke beveiliger. 24/7 staat deze voor ons klaar om ons te beschermen. Via een onbewust neuraal proces van waarnemen(neuroceptie) wordt ons lichaam aangestuurd in wat er nodig is om te overleven. Onze lichaamsprocessen en daaropvolgend ons gedrag en ons denken volgt wordt aangestuurd vanuit het autonome zenuwstelsel. Ervaren we veiligheid dan zoeken we toenadering. Ervaren we onveiligheid dan gaan we over naar de vecht/vluchtmodus, adrenaline en cortisol komt vrij.
Onze hartslag gaat omhoog en we ervaren onrust, gaan verbaal in de aanval of voelen ons ongemakkelijk en verlaten de ruimte. Als we de situatie ervaren als levensbedreigend kunnen we vaak niet meer helder denken en reageren en ervaren we onmacht/hulpeloosheid. Soms vertrekken we zelfs even uit ons lijf zoals bij een auto-ongeluk of veel pijn. Als de situatie weer veilig is kan het autonome zenuwstelsel het lichaam weer terugbrengen naar een staat waarin contact zoeken met andere mensen, groei en herstel weer mogelijk is
Coregulatie aanbieden aan patiënt/cliënt
Op basis van eerdere levenservaringen waarin je je onveilig hebt gevoeld kan jouw zenuwstelsel nog heel gevoelig zijn voor bepaalde triggers. Bv harde stem, eisende patiënt, verdriet, niets kunnen betekenen. Zodra je autonome zenuwstelsel dit oppikt kom je in een fysiologische staat van ‘vluchten/vechten’ of ‘’shutdown”. Ons brein gaat dan offline.
We kunnen ook als therapeut bewustzijn ontwikkelen op de aanwezigheid van deze triggers en de actuele fysiologische staat van ons eigen lichaam
Ook kunnen we leren als therapeut hulpmiddelen in te zetten om ons eigen zenuwstelsel te reguleren naar een fysiologische staat waarin we ons veilig/op het gemak voelen. Een fysiologische staat waarin we signalen van veiligheid kunnen uitzenden.
Onze patiënt/cliënt vangt deze signalen op waardoor het makkelijker wordt om te starten met regulatie van hun eigen autonome zenuwstelsel. Handig om deze tool in te zetten bij een patiënt met hyperventilatie of na een whiplash.